Bloom's Taxonomy i Aʻoga

Atonu na e faʻalogo i ai Bloom's lafoga ae e te le iloa le mea e uiga i ai pe faʻafefea ona faʻaaogaina. E sili atu ona faigofie nai lo le mea e aliali mai, ae e tatau ona e uai atu i uma faʻatosina mea moni ina ia mafai ona maua ai le sili ona lelei mai ai. I aʻoga, soo se mea o lona uiga o le faʻaaogaina o le aʻoaʻo e talia.

O aʻoaʻoga o se gaioiga e aʻoaʻoina pe aʻoaʻoina ai se tamaititi e uiga i se autu faapitoa. O le faʻamoemoe e mo nei tagata ia atiaʻe ma ia sili atu le malamalama, aʻafia, amio lelei faʻapea foi ma gafatia lautele. E taua aʻoaʻoga i le tatou sosaiete e faʻasalalau le malamalama mai le tasi i le isi ma mo i matou ia mafai ona fetuʻunaʻi ma suia i le siʻosiʻomaga o loʻo tatou i ai. I lenei auala tagata o le a mafai ona aʻoaʻo le poto ma agavaʻa e faʻaalu ai le sosaiete i luma ae le o le tuʻu.

I le taimi nei o aʻoaʻoga o se aia tatau lautele ae sa le masani ona faapena. O a ni faʻamoemoega o aʻoaʻoga aloaʻia? Tasi le faʻataʻitaʻiga mo le faʻatauaina o le aʻoaʻoina o tagata o le Bloom's Taxonomy ma e taua le malamalama iai ina ia mafai ai ona agaʻi i luma.

O le a lena

Bloom's taxonomy o se faʻavasegaina ma eseʻese sini e tatau ona ausia e ala i aʻoaʻoga aloaʻia. Na faia e Benjamin Bloom i le 1956 e faʻalauiloa auala maualuga atu o mafaufauga i aʻoaʻoga, pei o le suʻesuʻeina ma le iloiloina o manatu, faʻagaioiga, faʻasologa, ma mataupu faʻavae, nai lo le naʻo le manatuaina o mea moni (rote learning).

O le faʻavae na atiaʻe e Bloom ma ana tagata faigaluega faʻatasi na aofia ai vaega taua e ono: Malamalama, Malamalama, Faʻaaogaina, Suʻesuʻega, Synthesis ma Iloiloga. O vasega i le maeʻa ai o le Poto na faʻaalia o ni 'agavaʻa ma agavaʻa', ma le malamalamaaga o le poto o le mea tatau muamua mo le faʻaogaina o nei tomai ma agavaʻa i le faʻataʻitaʻiga.

E ui o vaega taʻitasi o loʻo i ai ni tamaʻi vaega, o mea uma i luga o le faʻaauau mai faigofie i faigata ma sima e aveese, o le lafoga e sili ona manatuaina e tusa ai ma le ono autu vaega.

Bloom's original taxonomy mai le 1956

Nei o ni faʻamatalaga puʻupuʻu mai tusitala o nei autu vaega:

1. Malamalama. E aofia ai le toe maua o faʻapitoa ma lautele tulaga, o le toe mauaina o metotia ma faʻagaioiga poʻo le toe mauaina o se mamanu, fausaga poʻo faʻatulagaina.
2. Malamalamaaga  E faʻasino i se ituaiga o malamalamaaga poʻo se atuatuvalega e pei o le tagata lava ia iloa le mea o loʻo fesoʻotaʻia. E mafai ona e faʻaaogaina le mea poʻo le aitia o loʻo fesoʻotaʻi atu e aunoa ma le faʻafesoʻotaʻiina i isi mea pe vaʻaia ona atoa faʻamatalaga.
3. Talosaga. E faʻasino i le faʻaaogaina o auʻiliʻiliina i ni tulaga mautu.
4. Iloiloga E fai ma sui o le malepelepe o se fesoʻotaʻiga i ona vaega poʻo ni mea o loʻo totoe, ina ia manino le faʻatulagaina o aitia o manatu ma o fesoʻotaʻiga i le va o aitia faʻamatalaina faia manino.
5. Faʻatasiga. E aofia ai le tuʻufaʻatasia o elemene ma vaega e fausia ai se atoa.
6.  Fausia faʻamasinoga e uiga i le taua o mea ma metotia mo faʻamoemoe faʻapitoa.

Faʻaleleia Bloom's Taxonomy (2001)

O se vaega o mafaufau loloto mafaufau, mataupu aʻoaʻo mataupu ma tagata aʻoaʻoina faʻatonuga, ma tagata faʻataʻitaʻi ma suʻesuʻe faʻapitoa na lolomiina se toe iloiloga o Bloom's taxonomy i le 2001 i lalo o le ulutala Taxonomy mo Aʻoaʻoga, Aʻoaʻoga, ma Iloiloga. O lenei ulutala e faʻasolosolo ona vaʻavaʻaia mai le manatu faʻavae o "faʻamoemoe faʻaleaʻoaʻoga" (i le uluaʻi ulutala a Bloom) ma faʻasino i le sili atu malosi mafaufauga o le faʻavasegaina O lea, aʻoaʻoga faʻapitoa i aso nei faʻalagolago i lenei toe faʻaleleia Bloom taxonomy ia mafai ona faʻaaogaina i le aʻoaʻoina ma le aʻoaʻoina o soʻo se matata faʻaleaʻoaʻoga.

O tusitala o le toe iloiloina lafoga faamamafaina lenei malosiʻaga, faʻaaogaina veape ma gerunds e faʻaigoaina latou vasega ma subcategories (nai lo o igoa mai le amataga taxonomy). O nei "upu faʻatino" e faʻamatalaina ai le auiliiliina o gaioiga e feiloaʻi ai tagata mafaufau ma galulue faʻatasi ma le poto.

1. Manatua (iloaina, manatuaina)
2. Malamalama (faʻamatalaina, faʻataʻitaʻiga, faʻavasegaina, aotelega, faʻatusatusaga, faʻamatalaina)
3. Faaaoga (faʻatinoina, faʻatinoina)
4. Iloilo (eseʻesega, faʻavasegaina, faʻatatauina)
5. Iloilo (siakiina, faitio)
6. Fausia (fausiaina, fuafuaina, gaosia)

I le toe fuataʻiga lafoga, o le poto o loʻo i lalo o nei ono metotia faʻagasologa, ae o latou tusitala na faia se tuʻusaʻo lafoga o ituaiga o malamalamaaga faʻaaogaina i le mafaufau.

1. Malamalama moni (malamalama o terminology ma auiliiliga auiliiliga po o elemene)
2. Malamalama mafaufauga (malamalama i faʻavasegaga, vasega, mataupu faʻavae, faʻamatalaga lautele, talitonuga, faʻataʻitaʻiga poʻo fausaga)
3. Malamalama faʻavae (Malamalama i tomai, algorithms, metotia ma metotia, taʻiala mo le faʻaaogaina tatau)
4. Metacognitive malamalama (Fuafuaga malamalama, malamalama lelei galuega ma oe lava-iloa)

Aisea faʻaaoga ai le lafoga o lafoga

O tusitala o le bloom's taxonomy vaʻai i le matua aoga atoatoa i totonu talu mai latou latou fesoʻotaʻi o se didactic tali i le aʻoaʻoina o soʻo se tagata. Latou te manatu o le fuga o lafoga tatau ona faʻaaogaina aua:

• Aʻoga faʻamoemoe poʻo sini ua faʻamautuina, lea e taua le mafai ona i ai se lelei fefaʻatauaiga pedagogical. Faiaʻoga ma tamaiti aʻoga malamalama mai le taimi muamua le ituaiga o aʻoaʻoga fesuiaʻiga o le a latou maua.
• O faʻamoemoe ua lelei faʻatulagaina ma o se fesoasoani e faʻamanino ai i latou e sili ona taua i tamaiti aʻoga.
• Faʻatulaga au sini faʻatulagaina fesoasoani faiaoga ma polofesa fuafuaina talafeagai faatonuga, fuafuaina lelei iloiloga galuega ma fuafuaga, ma mautinoa o faatonuga ma iloiloga e ogatusa ma taua sini.

Bloom's taxonomy manino faʻamautuina le faʻamoemoe e tatau ona ausia i tulaga o se faʻapitoa ituaiga o aʻoaʻoga, ina ia mafai ai ona faʻafaigofieina le galuega a faiaʻoga, ma tamaiti aʻoga o le a iloa le mea e faʻamoemoeina i taimi uma. O le tamaititi aoga e tatau foi ona avea ma tagata autu o a latou ia aʻoaʻoga ma tusa lava pe o faʻamoemoeina ua faʻamautuina, le tagata aʻoga tatau ona avea ma tagata auai i taimi uma i le mea e tupu i lenei aʻoaʻoga-aʻoaʻoga gaioiga.

I le taimi nei ma le amanaʻia o le sosaiete o loʻo alualu i luma i tafatafa o tuaoi ma o loʻo aofia ai faʻasalalauga fou i aʻoaʻoga faʻapea foʻi ma le faʻaaogaina o tekonolosi fou, e manaʻomia le toe faʻafouina ia lava. Mo lenei mafuaʻaga, o itu e fesoʻotaʻi ma le faʻaaogaina o fou faʻamatalaga ma fesoʻotaʻiga tekonolosi o loʻo aofia ai, pe a fou ni faʻataʻitaʻiga e foliga tutusa le tasi ma le isi ona e tasi a latou mafuaʻaga.